'Hükümet çiftçi zarar etmesin diye önlem almalı'
RS FM'de yayınlanan Bugün Dünya Panorama'ya konuk olan İbrahim Yetkin, Rusya'nın 1 Ocak 2016'da uygulamaya geçecek ambargo kararlarının tarım sektörüne olası yansımalarını değerlendirdi.
İki ülke arasındaki yüksek ticaret hacmine vurgu yapan Yetkin, Türkiye'nin Rusya'dan daha fazla ürün ithal ettiğine dikkat çekti. Meyve-sebze ve beyaz ete getirilen ithalat yasağının Türkiye'de üretici açısından olumsuz olacağının altını çizen Yetkin, "Bu karar özellikle tarım üreticisini, çiftçiyi etkileyecektir" dedi:
“Türkiye olumsuz bir süreç yaşıyoruz açısından. Bu karar özellikle tarım üreticisini, çiftçiyi etkileyecek. Üretici fiyatları daha da düşecek. Üretici fiyatlarının düşmesi demek, çiftçilerin bu işi yapamayacağı anlamına gelir. Bu uygulama, ekonomik anlamda zorluk getiriyor. Üretici belli bir zararla karşı karşıya kalacak. İhracatçı da bundan etkilenecektir ama asıl etkilenecek olan küçük üretici konumundaki meyve-sebze üreticileri olacaktır.”
‘İÇ PİYASADA FİYATLAR YENİDEN YÜKSELİR’
Bu ürünlerin ihracatının Rusya'ya yapılamaması nedeniyle iç pazarda ürün fiyatlarının düştüğünü hatırlatan Yetkin, ancak bu durumun kalıcı olmadığını söyledi:
"Bu ürünlerin ihracatı normal seyrinde yapılamadığı için Türkiye, bu ürünleri iç piyasada eritmeye çalışıyor ve yeni pazar arayışına giriyor. Miktar oldukça yüksek olduğu için iç piyasada meyve-sebze fiyatları belli oranda düşüyor. Fiyatların düşmesi aldatıcı olmamalı. Bu süreç geçici. İç piyasada da fiyatlar yükselişe geçecektir.”
‘OLAYIN VAHAMETİNİ HENÜZ HİSSEDİLMEDİ’
Rusya'nın gıda ürünlerinde aldığı ambargo kararının henüz Türkiye'de hissedilmediğini kaydeden Yetkin, hükümetin bu konuda bazı önlemler alması gerektiğine dikkat çekti:
“Bu kararın olumsuz etkileri hissedildiği zaman, fiyatlar dibe vurduğu anda, üreticinin de sesi çıkmaya başlayacaktır. Bu noktada üretici borçlarının ertelenmesi, banka kredi borçlarının bir plana dahil edilmesi gibi tedbirleri almak gerekecek. Bu işin sürdürülebilir yanı yok."
‘TÜRKİYE DE RUSYA'YA REST ÇEKEBİLİR’
Peki Rusya'nın yaptırım kararlarına karşı Türkiye de böyle bir yola başvurur mu? Yetkin'e göre, Türkiye'nin Rusya’ya “Bu ürünü senden almıyorum” diyebilmesi için yeni pazarlar bulması şart:
“Rusya'nın bu tavrı karşısında Türkiye de pekala ‘Ben buğdayı senden almayacağım, ABD’den alacağım’ diyebilir. Böyle bir resti elini güçlendirmek için kullanabilir. Ancak ürünü alacağı devleti bulduktan sonra böyle bir adım atabilir. Örneğin maliyetler açısından buğday alımı konusunda zararlı çıkmaz ama diğer ürünleri nerelerden alabileceğine dair pazar araştırmasına girecektir. Türkiye ancak bunları netleştirdikten sonra ‘Ben bu ürünleri senden almıyorum’ diyebilir.”